Siz idealleri olan biri misiniz?

Arbun, Hanbeli mezhebine göre, söz konu olan bir sözleşme gerçekleşmeden önce karşı tarafa güvence olarak ödenen kaporadır. Sözleşme gerçekleştiği takdirde kapora alış fiyatından düşürülür. Gerçekleşmediği takdirde ön ödeme olarak kaporayi alanda kalır.

Bu tip işlemlerde satın alınan malın ödemesi, malın teslimiyetinden önce gerçekleşir. Bu çeşit anlaşma henüz var olmayan malların satışı için kullanılır. Anlaşmada özellikle malın fiyatı, kalitesi ve teslimiyet tarihi belirlenir. Zamanında teslim edilemediği takdirde, alıcı ödemeyi geri alır veya arzularsa malın teslimiyetini bekleyebilir.

Bu kavram bir sözleşmenin yanında getirdiği belirsizliği ve riski tanımlar. Aşırı riskli ve spekülasyonla yapılan işlemler İslam hukukuna göre yasaklanmıştır. Dolayısıyla bu yasak İslami bankacılıkta da hassasiyetle dikkate alınır. İşlemlerde riskleri olabileceği en düşük seviyeye indirebilmek için sözleşme her iki taraf için de tam olarak ayrıntılarıyla tanımlanır. Bunların ötesinde sözleşme şüpheli ve belirsiz hadiselere bağlı olmaması gerekir.

İcar ücret karşılığı, belirli bir süre için kiralanan bir servetin tanımıdır. Bu kontratın içerisinde banka müşteriye işi için kullanmak istediği meblağı kullanmasına müsaade eder. Meblağ kontratın sona ermesine kadar bankaya ait kalır ve banka kontrat sürecinde kontratta belirtildiği koşullara göre kira ücreti veya müşterinin o meblağı kullanımından elde ettiği kazançtan pay alır. İcar anlaşmaları bir gayrimenkulün, bir malın, insan emeğinin ve bir hakkın kullanılmasında geçerlidir.

İstisna bazı ayrıntılar dışında Bai salam ile yapılan satış işlemine çok yakındır. Aralarındaki en mühim fark ise, sözleşmede söz konusu olan mallar veya servetlerdir. İstisna sözleşmeleri belirli bir malın üretimi içindir, örneğin bir evin inşası. Bai Salam sözleşmeleri daha genel veya doğada üretilen mallar için kullanılır, örneğin tarlalardan kalkan pirinç gibi. İslami bankacılıkta İstisna henüz var olmayan malların satımı için kullanılır ve sözleşmenin içeriğinde servet veya proje ile ilgili ince detaylar bulunur.

Meysir kumar ve bahis anlamına gelir. Bu tür kazanç amaçlı şans oyunları faydalı üretim sağlamaz ve oyundaki karşı tarafın zararından faydalanılmaya çalışılır. Bu işlem dini ve ahlaki prensiplerine aykırıdır ve İslami bankacılıkta da dikkate alınır.

Mudarebe sözleşmesi sermaye sahibi taraf ile işletme kabiliyetine sahip olan tarafın ortaklığını belgeleyen sözleşmedir. Bu ortaklığa banka gerekli olan sermayeyi katar. Müşterinin ortaklığın içerisinde sunduğu ise emeği ve projenin konusuyla ilgili ustalığıdır. Bu ortaklıktan ortaya çıkan kâr, önceden tarafların arasındaki anlaşmalarına göre paylaşılır. Zarar durumunda ise zarar tüm kapsamıyla bankaya aittir.

Murabaha sözleşmesinde banka aracı olarak müşterinin alım için talep ettiği bir malı onun isteği üzere satın alır ve bu malın üzerine kâr payı ekledikten sonra müşteriye önceden anlaşılmış süreç ve miktara göre taksitlendirme ile satar..

Müşâreke finansmanında hem banka hem de müşteri ortaklık anlaşmasında söz konusu olan proje için gerekli olan sermayeyi öne sürmektedirler. Bu tür finansmanda bankada proje kapsamında bazı yönetim fonksiyonlarına sahiptir. Bu örnek proje için banka ve müşteri sundukları sermayeye göre projedeki riskler ve risklerden ortaya çıkabilecek zararlar için kefil olurlar.

Cins ve miktarı bir olan iki şey biri diğeriyle mübadele edildiğinde bir taraf için kabul edilen malın fazlasına riba veya faiz denir. Faiz Kur’an da yasaklanmıştır ve faizin hükmü ve mahiyeti ile ilgili birçok hadislerde rivayet bulunmaktadır. İslâm hukukçuların faiz ile değerlendirmelerine göre örneğin 100 gram altın ödünç verip belirli bir süre sonrasında yerine 105 gram altın geri istenilirse, bu fazlalık olan 5 gram altın faiz olur.

Sharia Board İslami bir danışma kuruludur. Bu kurul faizsiz finansal hizmetler sunan kuruluşların uymaları gereken kuralları belirler, bu kuralların tutulmasını denetler ve İslami bankalara yeni ürün oluşturmalarında yardımcı olur.

Sukuk, yatırım sertifikası veya kira sertifikası adı altında da tanımlanabilir. Sukuk da yatırımcı karşılık olarak faiz değil, katılımdan ortaya çıkan verimler elde eder.

Tekaful İslami sigortanın tanımıdır. Bu tür İslami sigorta kooperatif gibi işler ve mallarını sigortalamak isteyenler sigorta kurumuna üye olurlar ve sigorta ücreti öderler. Bu paraların belirli bir miktarı ortaya çıkan hasarları karşılamak için ayrılır. Geriye kalan miktar ile yatırım ve ticaret yapılır. Bu yatırımlara ve ticarete kurumun tüm üyeleri ortaktır. Duruma göre yapılan ticaretin geliri sigortalıların hasarlarını öder ve üstü fona gelir olarak kaydedilir. Bu gelirler yeterli olmaz ise hasarlar toplanmış olan paradan ödenir.